Początki projektu Rydwan wiążą się ze snem artystki, która została zaproszona na śniadanie do Galerii Serpentine i zaspała. Obraz ze snu przedstawiał mały, dwukołowy pojazd ciągnięty przez konie, nieco zagubiony wśród wielkiej ilości samochodów na Edgware Road.

Projekt polegał więc na zmaterializowaniu snu: budowie rydwanu, wynalezieniu dzisiejszej jego formuły bez konkretnego historycznego wzorca; rydwanu oddanego następnie w użytkowanie ludziom w dzielnicy zlokalizowanej w pobliżu Edgware Road w Londynie. Rydwan został wyrzeźbiony z litego drewna przez partnera artystki i nią samą, a następnie pomalowany na złoty kolor, z czerwono-pomarańczowymi i turkusowymi elementami tak, aby mógł wtopić się w londyńskią ulicę.

Następnie, na prośbę Rajkowskiej został oznaczony przez Hiwę K, kurdyjskiego artystę z Iraku, dwoma napisami: عربة – co oznacza rydwan i غربة co oznacza wyobcowanie [estrangement]. Słowa te różnią się w zapisie arabskim jedynie jedną kropką. Gest Hiwy stał się zachętą do umieszczania napisów na rydwanie przez ludzi z okolicy i wkrótce rydwan stał się ekranem politycznych marzeń, dążeń i frustracji. Ponieważ okolice Edgware Road zamieszkują głównie przybysze z Bliskiego Wschodu i Azji, więc na rydwanie pojawiły się przede wszystkim hasła po kurdyjsku i arabsku oraz w języku urdu. Czasem dochodziło do sporu odnośnie znaczeń napisów, najczęściej do aplauzu. Co ciekawe mobilny rydwan stał się nośnikiem haseł dotyczących terytorium – Kurdystanu, Sulejmanii i dzielnicy Londynu o kodzie NW8. Dzieci używały rydwanu do przejażdżek po ulicach.

20 kwietnia 2010, rydwan pokryty politycznym graffiti, zaprzężony w dwa czarne konie, odbył swój pierwszy (i zapewne ostatni), nieco ironiczny pochód triumfalny po okolicy.

Rydwan wszedł w skład wystawy Estrangement w galerii The Showroom. Jego pojawienie się w galerii wiązało się z koniecznością translacji zarówno procesu budowy jak i ulicznego życia rydwanu na potrzeby wystawy. Formuła mapy okazała się najskuteczniejsza. Wyznaczona przestrzeń ściany zaczęła pokrywać się niewielkimi wydrukami zdjęć, rysunkami, szkicami oraz obrazami rydwanu znalezionymi podczas przygotowań do projektu. Znalazły się tam przedstawienia rydwanu brytyjskiego – z nożami u kół, rydwany zaprzężone w strusie, ksero z rodziału Thousand Plateaus Deleuze’a o maszynach wojennych, rycina przedstawiajaca Napoleona na rydwanie podczas pochodu triumfalnego, rydwan zaprzężony w lwa i dzika, cytat z mitologii greckiej o Erichtoniosie, herosie attyckim, który wynalazł rydwan po to, by ukryć brzydotę swoich stóp, które wyglądały jak stopy smoka oraz mapę ekspansji kultury rydwanu z Azji Mniejszej aż po Wyspy Brytyjskie.

Nieco historycznych faktów:

Egdware Road to starożytny trakt, włączony przez Rzymian do Watling Street, drogi łączącej odległe krańce Wysp Brytyjskich. Rydwan jest pojazdem starym jak świat, jego najstarsza wersja była w użytku już 3000 lat p.n.e. w Mezopotamii. Używany zarówno do przemieszczania się, do prowadzenia wojen, uprawiania polowań, do wyścigów, gier, procesji i pochodów triumfalnych, rozprzestrzenił się z Azji Centralnej aż po Wyspy Brytyjskie, gdzie przetrwał najdłużej, bo aż do I w n.e.

Rydwan doczekał się wzmianki w pismach Juliusza Cezara, który opisał dokładnie sposób jego użycia przez Brytyjczyków. Brytyjskie rydwany wyposażone były w zakrzywione noże przymocowane do osi kół.

Niedaleko Edgware Road, na Westminster Millennium Pier, znajduje się pomnik legendarnej królowej Boudiki na rydwanie, która poprowadziła rdzenne plemiona Iceni do powstania przeciwko rzymskim kolonizatorom ok 61 r.n.e.

Rydwan pochodzi z czasów innej kulturowej geografii, z czasów, w których podział na Wschód i Zachód, centrum i peryferia, świat cywilizowany i świat barbarzyńców był inny.

……………….

Projekt jest częścią POLSKA! YEAR, dodatkowe wsparcie finansowe zostało udzielone przez Instytut Adama Mickiewicza i Instytut Kultury Polskiej w Londynie. THE SHOWROOM jest wspierany przez Arts Council England oraz członków Supporters Scheme.