Rewolucja 1905 roku
2008, wydruki na papierze Moab Entrada, 150 x 120 cm (9) oraz seria dokumentalnych polaroidów (33)

Łódź

Produkcja: Festiwal Czterech Kultur w Łodzi
Fotografie: Marek Szczepański

Punktem wyjścia Rewolucji 1905, projektu, który powstał w 2008 w ramach rezydencji artystki podczas Festiwalu Czterech Kultur, są archiwalne fotografie przedstawiające robotników i więźniów politycznych Łodzi w 1905 roku. Zdjęcia znalezione w Muzeum Historii Miasta Łodzi, nieostre, zniszczone i niejednokrotnie zrastrowane, są z jednej strony bezcennym dokumentem chwili, a zdrugiej zdjęciami publikacji w ówczesnych gazetach opisujących walki toczące się na ulicach i reakcję władzy.

Rewolucja 1905 roku stłumiona przez carat, z czasem przekształciła się w anarchię, krwawe rajdy bojówkarzy, walkę pomiędzy endekami a socjalistami, donosicielstwo, samosądy na bandytach. Bezwzględność, przemoc, historie rodzinne (jak ślub i egzekucja Głuszkowskiego) stały się w cyklu Rewolucja 1905 roku pejzażem życia Łodzi na początku minionego stulecia.

Walki bratobójcze, jedna z najważniejszych fotografii cyklu, przedstawia scenę zabójstwa – najprawdopodobniej partyjnego wroga. Sytuacja ta, w praktyce niemożliwa do zarejestrowania, była najprawdopodobniej zainscenizowana na potrzeby publikacji. Artystka powtarza nie tyle moment faktycznego zabójstwa, co jego ilustrację. Z kolei w Zabójstwie Kunitzera, Rajkowska incenizuje sytuację nigdy nie zarejestrowaną, a znaną z przekazów. Próba powtórzenia tych zdjęć stała się zatem grą z pewnym wyobrażeniem walki politycznej w jej najbardziej bezwzględnej formie. Co więcej, wspłóczesne rekwizyty, ubrania, przedmioty oraz detale architektoniczne “przemycone” przez artystkę w serii Rewolucja 1905 roku wprowadzają nas w świat nam współczesny i jego, niezmiennie brutalną, rzeczywistość polityczną.

Rewolucja 1905 roku. Ślub przed egzekucją

Rewolucja 1905 roku. Egzekucja

Rewolucja 1905 roku. Robotnicy na ulicach Łodzi

Rewolucja 1905 roku. Robotnik

Rewolucja 1905 roku. Pierwsi straceni

Rewolucja 1905 roku. Naczelnik na tle szubienicy

Rewolucja 1905 roku. Stan wojenny

Rewolucja 1905 roku. Walki bratobójcze

Rewolucja 1905 roku. Zabójstwo Kunitzera

 

Zamknij