W Saksonii, w niewielkiej wiosce Uhyst znajduje się budynek z XVIII wieku, który kiedyś służył jako szkoła z internatem dla chłopców ze szlacheckich rodzin Europy, zwany Dannenberghaus. Mimo, że jeszcze w czasach NRD był zamieszkany, a ostatnia staruszka wyprowadziła się dopiero w 2007 roku, budynek zachował wiele z pierwotnego charakteru. Z archiwalnych dokumentów, pisanych gotycką czcionką można się dowiedzieć ile par pantofli czy szlafmyc musiał posiadać student i jaka była zalecana dieta. Można również stwierdzić, że edukacja młodego mężczyzny przebiegała w duchu ewangelickim. Na jednej z archiwalnych fotografii, z okien budynku zwieszają się nazistowskie flagi. Projekt Azyl dla uchodźców w Uhyst był próbą wyobrażenia sobie przyszłości Europy. Artystka przewidziała, że dwadzieścia, trzydzieści czy pięćdziesiąt lat po roku 2008, hipotetycznie, do Europy napłynie fala uchodźców z całego świata. Przybyli dużo, dużo wcześniej. Projekt był postawieniem pytania mieszkańcom saksońskiej wioski, czy gotowi byliby ich przyjąć. Uhyst już kiedyś odpowiadało na to pytanie. We wczesnych latach ’90 były plany osadzenia 120 uchodźców w pobliskim pałacu. Społeczność wioski odmówiła. Członkowie Heimatsverein w Uhyst wyrazili natomiast zgodę na realizację fikcyjnego domu dla uchodźców.

12 lipca 2008 nad wejściem do budynku zawisł baner z odpowiednim napisem w języku angielskim i niemieckim, a w oknach oraz w pokojach pojawiły się napisy określające przeznaczenie pomieszczeń dla odpowiednich nacji. Zarówno baner jak i napisy zostały wykonane gotycką czcionką, identyczną z tą, którą opisane były menu i garderoba szlacheckich studentów.
Artystka wybrała dwadzieścia krajów, z których, jak dotychczas, pochodzi największa liczba uchodźców – Palestyna, Afganistan, Irak, Sudan, Birma, Somalia, Iran, Erytrea, Liban, Kurdystan, Azerbejdżan, Armenia, Pakistan, Tybet, Wietnam, Kambodża, Rwanda, Czeczenia, Salwador i Kuba. Kraje wyniszczone konfliktami (np. Irak) oraz te o niższym stopniu rozwoju cywilizacyjnego dostawały pokoje o niższym standardzie. Im biedniejszy kraj, tym bardziej zniszczone pomieszczenie.

Gotycka czcionka jest w pewnym sensie emblematyczna dla kultury europejskiej. Kojarzy się z literaturą niemiecką, z niemieckim porządkiem i organizacją. Dla nas, z powodu doświadczeń historycznych, z lękiem eksterminacji. W wypadku projektu Azyl dla uchodźców w Uhyst ta niemieckość stawała się europejskością. Umieszczenie uchodźców w budynku, którego porządek i zwyczaje w nim panujące są opisane tą właśnie czcionką, było postawieniem fikcyjnym uchodźcom warunku asymilacji. Tak więc w pokoju przeznaczonym dla uchodźców z Kuby znajdowała się kopia archiwalnego dokumentu mówiącego o ty, że student powinien posiadać 12 par białych bawełnianych pończoch.

Projekt Azyl dla uchodźców w Uhyst był nie tyle próbą skonfrontowania wioski z nieuchronną w mniemaniu autorki przyszłością, ile pytaniem o otwartość Europy na uchodźców. Niemcy odpowiedziały na te pytania już w roku 2015.

WYBRANE FOTOGRAFIE

2008_Joanna Rajkowska_Uhyst Refugee Asylum_Iraq_I_60x60cm, giclee print on Hahnemühle Photorag paper

2008_Joanna Rajkowska_Uhyst Refugee Asylum_Iran_60x60cm, giclee print on Hahnemühle Photorag paper

2008_Joanna Rajkowska_Uhyst Refugee Asylum_Eritrea_60x60cm, giclee print on Hahnemühle Photorag paper

2008_Joanna Rajkowska_Uhyst Refugee Asylum_Burma_I_60x60cm, giclee print on Hahnemühle Photorag paper

2008_Joanna Rajkowska_Uhyst Refugee Asylum_Afganistan_I_60x60cm, giclee print on Hahnemühle Photorag paper

2008_Joanna Rajkowska_Uhyst Refugee Asylum_Afganistan_II_60x60cm, giclee print on Hahnemühle Photorag paper

2008_Joanna Rajkowska_Uhyst Refugee Asylum_Cuba_60x60cm, giclee print on Hahnemühle Photorag paper

2008_Joanna Rajkowska_Uhyst Refugee Asylum_Armenia_60x60cm, giclee print on Hahnemühle Photorag paper

2008_Joanna Rajkowska_Uhyst Refugee Asylum_Lebanon_60x60cm, giclee print on Hahnemühle Photorag paper

2008_Joanna Rajkowska_Uhyst Refugee Asylum_Rwanda_60x60cm, giclee print on Hahnemühle Photorag paper

2008_Joanna Rajkowska_Uhyst Refugee Asylum_Sudan_60x60cm, giclee print on Hahnemühle Photorag paper

2008_Joanna Rajkowska_Uhyst Refugee Asylum_Vietnam_60x60cm, giclee print on Hahnemühle Photorag paper